Risotto ze ślimakami

Risotto ze ślimakami to prosta i oryginalna potrawa, połączenie smaków morskich i smaków ziemi. Wymyśliłem ten przepis zainspirowany wizytą na farmie ślimaków Grzegorza Skalmowskiego, gdzie kupiłem ślimaki w puszce, a także warsztatami kuchni staropolskiej w Wilanowie, gdzie spróbowałem jak polepsza smak dodatek anchovies. Ponieważ nie miałem bulionu ze ślimaków ani bulionu warzywnego użyłem gotowego dashi (można kupić w kuchniach świata i supermarketach), ze znakomitym efektem.

Risotto ze ślimakami

Risotto ze ślimakami

Składniki:

  • 0,5 litra bulionu dashi (z koncentratu)
  • 1 puszka ślimaków (160g)
  • 1 duży ząbek czosnku
  • 50 ml białego wina
  • 200g ryżu do risotto
  • oliwa i masło
  • 50g startego parmezanu
  • szczypta płatków chilli
  • sól, pieprz
  • mała puszka anchovies (50g)
  • łyżka posiekanej natki pietruszki
Risotto ze ślimakami - główne składniki

Risotto ze ślimakami – główne składniki

Jak to zrobić?

  1. Kroimy drobno czosnek, cebulę i natkę pietruszki. Na patelni rozpuszczamy łyżkę masła i przesmażamy cebulę i czosnek, aż będą przezroczyste, do tego wrzucamy odsączone ślimaki i posiekane anchovies, całość chwilę smażymy
  2. Proszek bulionu dashi rozpuszczamy w gorącej wodzie
  3. W garnku rozgrzewamy łyżkę masła i łyżkę oliwy, na rozpuszczony tłuszcz wrzucamy ryż
  4. Ryż smażymy mieszając, aż będzie szklisty i zacznie zmieniać kolor na biały, wtedy wlewamy wino
  5. Mieszając odparowujemy wino, a potem dolewamy partiami dashi i mieszając odparowujemy na średnim ogniu. Całość trwa ok. 15 minut, w zależności od ryżu. Gotowy ryż jest miękki na zewnątrz, ale jędrny w środku
  6. Zanim wlejemy ostatnią partię bulionu wrzucamy zawartość patelni i pietruszkę
  7. Po odparowaniu wyłączamy ogień i wmieszamy jeszcze łyżkę masła, a następnie ser starty na drobnych oczkach (część sera możemy zostawić do ozdoby)

Smacznego !

 

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – Cztery Pory Roku – 11.2017

Warsztaty Smaki Wisły w Pałacu Wilanów to cykl imprez popularyzujących kuchnię staropolską i przywracające zapomniane składniki i smaki. Miałem przyjemność uczestniczyć w listopadowej edycji wraz z innymi blogerami, a także szefami kuchni. Prowadził je szef Maciej Nowicki, który tym razem przygotował oryginalne przepisy – bez adaptacji. Trzeba było wykazać się smakiem i wyobraźnią, aby odpowiednio doprawić i przygotować potrawy.

Używaliśmy składników, które były obecne kiedyś na codzień na polskich stołach – takich jak ślimaki, żabie udka, podroby – a które dziś uważane są za ekstrawagancję lub potrawy zagraniczne. W starych przepisach jest też dużo więcej przypraw, zwłaszcza korzennych. Całość sprawiła mi dużo frajdy i była ciekawym wyzwaniem.

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - przygotowania

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – przygotowania

Zanim zaczęliśmy gotować odbyła się ciekawa prezentacja na temat porostów – jak są zbudowane, jak rosną, a także o ich zastosowaniach w lecznictwie i kosmetyce. Mogliśmy zrobić też proste lekarstwo antybakteryjne, które kilkaset lat temu było powszechnie stosowane.

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - porosty

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – porosty

Potem zaczęła się ostra praca – każda grupa miała sporo do zrobienia, po kilka przepisów podzielonych na osoby.

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - robimy ciasto

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – robimy ciasto

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - robimy sos śliwkowy

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – robimy sos śliwkowy

Ja byłem w grupie, która zajmowała się daniem głównym – ślimaki, żabie udka i szczupak. Dania były dość pracochłonne. Ślimaki trzeba było wyjąć ze skorupek, następnie utrzeć masło z przyprawami, z powrotem je włożyć i zakleić masłem. Na końcu powędrowały do pieca.

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - przygotowujemy ślimakii

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – przygotowujemy ślimaki

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - nadziewamy ślimaki

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – nadziewamy ślimaki

Żabie udka wymagały zrobienia marynaty, następnie oczyszczenia i po panierowaniu w mące – usmażenia, Szczupak był gotowany w jasnym, bezalkoholowym piwie, do tego powstał jeszcze sos.

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - marynowanie żabich udek

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – marynowanie żabich udek

Ciekawym składnikiem była tez grasica, która w oryginalnym przepisie była mózgiem wołowym.

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - grasica

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – grasica

Efekt naszej pracy wyglądał następująco:

Placuszki dyniowo-ziemniaczane z grasicą, zielonym sosem i chipsami z obierek ziemniaczanych

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - placuszki z grasicą

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – placuszki z grasicą

Placuszki były chrupkie i smaczne, bardzo fajne były też chipsy z obierek ziemniaczanych – pierwszy raz je jadłem – oprócz dobrego smaku mają dekoracyjny kształt wstążek. Sama grasica ma specyficzny, lekko gorzkawy, ale bardzo delikatny smak. Było to smaczne, ale nie na tyle trafiło w moje gusta, żebym szukał tego delikatesu w sklepie.

Zapiekane ślimaki, smażone żabie udka i szczupak gotowany w piwie, wszystko podane na kaszy jęczmiennej

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - ślimaki, żabie udka i szczupak gotowany w piwie

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – ślimaki, żabie udka i szczupak gotowany w piwie

Praca ze ślimakami była ułatwiona, ponieważ były już ugotowane, ale to jest pracochłonna potrawa. Do przyprawienia użyliśmy klarowane masło z anchovies, bazylią, kolendrą i bułką tartą. Musze przyznać, że to danie, wraz z babą najbardziej mi smakowały. Wyraźny, pikantny smak i do tego jędrna konsystencja ślimaków.

Udka żabie dużo zyskały przez marynowanie. Kiedyś zrobiłem je w domu tylko panierowane i były trochę mdłe, marynowanie w winie i warzywach sprawia, że danie jest ciekawsze.

Szczupak wyszedł również smaczny, bardzo delikatny. Przy gotowaniu czy duszeniu w piwie łatwo o nadanie zbyt gorzkiego smaku, ale tu danie wyszło bezbłędne.

Całość podana była na kaszy jęczmiennej dusznej na gęsto z takimi przyprawami jak gałka muszkatołowa i imbir. Całość dobrze kontrastowała z delikatnymi daniami rybno-wodnymi

Baba z konfektem z węgierskich śliw

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - baba z konfektem z węgierkich śliw

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – baba z konfektem z węgierskich śliw

Baba (a w zasadzie placek) była słodka, a jednocześnie pikantna od dodanych korzeni (cynamon, gałka, goździki, rodzynki, szafran) . Zestawienie ze śliwkami i sosem dawało dodatkowo mocny akcent na koniec obiadu.

Na koniec Gieno Miętkiewicz poczęstował nas dojrzewającymi twarogami, które były przepyszne. Wykonane z bardzo dobrego surowca smakowały jak dojrzałe sery francuskie, miały miękką konsystencję, soczysty zapach – palce lizać ! Jak zwykle Gieno potrafi z pasją, ciekawie opowiadać o serach, zna ich pochodzenie i potrafi pobudzić apetyt.

Warsztaty Smaki Wisły - Pałac Wilanów - Gieno Miętkiewicz częstuje twarogami

Warsztaty Smaki Wisły – Pałac Wilanów – Gieno Miętkiewicz częstuje twarogami

 

Dziękuję organizatorom za zaproszenie, ciekawe i smaczne warsztaty. Trzeba podkreślić profesjonalną organizację – zajęcia odbywały się w oranżerii, która nie ma wyposażenia kuchennego i nie dało się tego zupełnie odczuć. Uczestniczyłem już w kilku podobnych imprezach i często było to uciążliwe. Po warsztatach mam inspirację na ciekawy przepis ze ślimakami !

Eko Snails Garden farma ślimaków – Krasin k. Pasłeka

Eko Snails Garden to farma ślimaków położona niedaleko Pasłęka i Elbląga. Niedaleko jest kanał Ostródzko-Elbląski ze słynnymi pochylniami. Jadąc tam na wycieczkę warto zajrzeć do wsi Krasin.

Jest to pierwsza farma ślimaków w Polsce, która uzyskała certyfikat ekologicznej hodowli. Właścicielami są Państwo Skalmowscy, dla których jest to rodzinna firma. Przedsiębiorstwo dobrze prosperuje, ślimaki i przetwory z nich stają się coraz bardziej popularne, a powodzeniu sprzyja autentyczna ich pasja do tego, co robią. Zapraszam na relację z wizyty u nich.

Pan Grzegorz opowiedział mi o hodowli i przetwórstwie ślimaka oraz oprowadził po farmie. Oczywiście po tych miejscach, gdzie ze względu na wymagania norm higieny mogłem zajrzeć. Opowiadał także o eksporcie ślimaka i wysiłkach dla jego popularyzacji w Polsce. Farma sprzedaje też materiał zarodowy do hodowli. Dzięki inicjatywie p. Grzegorz i udziale znanych szefów kuchni powstała książka „Ślimaka kulinarna podróż” – z ciekawymi przepisami z wykorzystaniem ślimaków. Odbyły się też mistrzostwa Polski w daniach ze ślimaka, w których drugie miejsce zajęła nasza, poznańska restauracja Avocado.

Rodzaje ślimaków, hodowla

Na farmie są hodowane trzy rodzaje ślimaków: winniczek, mały szary (śródziemnomorski) i duży szary (afrykański). Hodowla odbywa się na polu o powierzchni 1 hektara porośniętego pokrzywami i inną roślinnością. Ślimaków nie trzeba pasać, są samowystarczalne 😉 czasem tylko po deszczu rozbiegają się we wszystkie strony i wychodzą poza ogrodzenie – trzeba je pozbierać – tak było właśnie tego dnia, kiedy tam byłem. Ślimaki gromadzą się na drewnianych konstrukcjach podobnych do palet transportowych – łatwo je pozbierać. Poza polem jest wylęgarnia, gdzie gody odbywa pół miliona ślimaków.

Eko Snails Garden - ślimaki śródziemnomorskieq

Eko Snails Garden – ślimaki śródziemnomorskie

Eko Snails Garden - pole

Eko Snails Garden – pole

Na miejscu jest też przetwórnia, która umożliwia przygotowanie do transportu ślimaków. W zależności od wymagań odbiorców ślimaki są inaczej przygotowywane. Wytwarzane są też przetwory – tuszki ślimaków w bulionie warzywnym i ślimaki w słodko-kwaśnej zalewie. Do odbiorców tej farmy należy wiele znanych restauracji z Atelier Amaro i Senses na czele.

Kosmetyki

Drugą gałęzią przetwórstwa jest wykorzystanie antybakteryjnego śluzu ślimaków do wyrobu kosmetyków, które możecie obejrzeć tutaj. Pan Grzegorz przymierza się do urządzenia małego SPA, gdzie będą zabiegi z wykorzystaniem tych kosmetyków.

Farma jest też atrakcją turystyczną – przyjeżdżają tu grupy turystyczne i szkolne. Dla tych drugich jest także mały zwierzyniec – kuce, najmniejsza rasa owiec (małe, ale zadziorne…), paw, kaczki, perliczki, przepiórki… Część z tych zwierząt pochodzi ze schroniska, tutaj mają spokojne życie.

Eko Snails Garden - kuce

Eko Snails Garden – kuce

Eko Snails Garden - owce

Eko Snails Garden – owce, a dokładnie baran imieniem Boss 🙂

Bistro ślimaka

Bistro ślimaka serwuje całkiem bogatą kartę – 14 pozycji w naprawdę umiarkowanych cenach. Wszystko jest na świeżo i wyjątkowo pasuje do tego termin „slow food” 🙂 . Trudno mi było się zdecydować. Ciekaw byłem też pierogów ze ślimakami i hamburgera (w którym ślimak jest dodatkiem do standardowego mięsa). Poszedłem za głosem intuicji i rekomendacji pana Grzegorza…

Ślimaki w boczku

Dobra potrawa na zapoznanie się ze ślimakami, jeśli się ich obawiacie. Ślimaki owinięte w wędzony boczek, upieczone na chrupko, podane ze słodko-ostrym sosem. Przeważa smak boczku, ale gryząc poczujecie konsystencję ślimaka – nie jest taki straszny 😉

Eko Snails Garden ślimaki w boczku

Eko Snails Garden – ślimaki w boczku

Zupa rybna ze ślimakami

Zupa na bazie dorsza z zaprzyjaźnionej przetwórni z dodatkiem krojonych ślimaków. Zupa aromatyczna i pełna smaku, z dodatkiem warzyw i świeżego koperku. Smaczna, z dużymi kawałkami ryby.

Eko Snails Garden - zupa rybna ze ślimakami

Eko Snails Garden – zupa rybna ze ślimakami

Ślimaki po katalońsku

To był gwóźdź programu – w tej potrawie ślimaki są podawane w całości, uduszone w sosie z warzywami, pomidorami i papryką. Sos jest słodkawo-pikantny (ale nie przesadnie ostry), ślimaki wyciągamy ze skorupek za pomocą wykałaczki i możemy poczuć ich prawdziwy, delikatny smak. Polecam gorąco !

Eko Snails Garden - ślimaki po katalońsku

Eko Snails Garden – ślimaki po katalońsku

Miałem też okazję spróbować kawioru ślimaczego – duże, mleczne kulki. W smaku nie przypomina wcale  kawioru rybnego, nie jest słony i nie pachnie rybą. Jako jedyny kawior może być używany w daniach słodkich. Kulki sa dość twarde, po rozgryzieniu maja w środku płyn, który przypomina – jak powiedział pan Grzegorz – to, co ślimaki jedzą. Jest lekko ziołowy, roślinny, ziemisty.

Eko Snails Garden - kawior ślimaczy

Eko Snails Garden – kawior ślimaczy

W sklepiku zakupiłem puszkę tuszek ślimaczych w bulionie warzywnym (myślę, że zrobię je po prowansalsku) oraz ślimaki marynowane z dodatkiem miodu. Skusiłem się też na pstrąga w galarecie produkcji wytwórni z Fromborka.

Eko Snails Garden - przetwory

Eko Snails Garden – przetwory

Przejeżdżając trasą nr 7 np. z Gdańska do Warszawy, albo będąc w okolicy zajrzyjcie do ślimaczego ogrodu – na chwilę niespiesznego odpoczynku i degustację oryginalnych przysmaków !